Τα τελευταία χρόνια η λέξη tokenization ακούγεται όλο και συχνότερα, τόσο στον χώρο της τεχνολογίας όσο και στα χρηματοοικονομικά. Πρόκειται για μια διαδικασία που υπόσχεται να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο κατέχουμε, μεταβιβάζουμε και αξιοποιούμε περιουσιακά στοιχεία.
Tι ακριβώς σημαίνει; Και γιατί θεωρείται τόσο σημαντική;
Με απλά λόγια, tokenization είναι η μετατροπή ενός περιουσιακού στοιχείου — υλικού ή άυλου — σε ψηφιακό «διακριτικό» (token), το οποίο καταγράφεται σε ένα blockchain. Το token λειτουργεί σαν απόδειξη ιδιοκτησίας ή δικαιώματος επάνω στο συγκεκριμένο asset.
Έτσι, μια μετοχή, ένα ακίνητο, ένας πίνακας ζωγραφικής, ακόμα και μελλοντικές ταμειακές ροές (π.χ. έσοδα από μουσικά δικαιώματα) μπορούν να αναπαρασταθούν σε μορφή token. Ο κάτοχος του token δεν έχει απλώς ένα αρχείο στον υπολογιστή του∙ έχει ένα κρυπτογραφημένο δικαίωμα καταγεγραμμένο σε μια ανοιχτή, αδιάβλητη βάση δεδομένων.
Και γιατί το θεωρούν πολλοί επαναστατικό;
Γιατί είναι κάτι πάνω και πέρα από αυτό που ονομάζουμε ιδιοκτησία. Μπορεί να μεταμορφώσει την κοινωνία, ακόμα και τη δημοκρατικό πολίτευμα (ή οποιοδήποτε άλλο πολίτευμα).
Καταρχάς να διευκρινήσουμε τι σημαίνουν πολλοί. Γιατι το πολλοί ακούγεται αφηρημένο. Μπορεί να είναι γραφικοί. Μπορεί να είναι περιθωριακοί. Μπορεί να είναι τρελοί.
Ένας από αυτούς τους πολλούς, είναι και ο Larry Fink
Ο επικεφαλής της Blackrock. Του μεγαλύτερου επενδυτικού οργανισμού στον κόσμο. Ο οποίος όχι μόνο ασχολήθηκε (που από μόνο του θα έπρεπε να λέει πολλά), αλλά και το εκθιάζει:
Το 2023 χαρακτήρισε το tokenization ως “την επόμενη γενιά για τις αγορές”
Πρόσφατα ότι τα tokens λειτουργούν κυριολεκτικά ως «ψηφιακές πράξεις ιδιοκτησίας» (“digital deeds”), διευκολύνοντας το εμπόριο και τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων
Πιο πριν υποστήριξε την ιδέα της tokenποίησης όλων των assets, επικαλούμενος πιθανότητα tokenization ύψους $110 τρισεκατομμυρίων — κυρίως με επίκεντρο μετοχές και ομόλογα
Στην ετήσια επιστολή του ο Fink τονίζει ότι το tokenization μπορεί να φέρει δημοκρατία στις ιδιωτικές αγορές (private markets), επιτρέποντας ευρύτερη προσβασιμότητα, συλλογική άσκηση δικαιωμάτων ψήφου, και πιο δίκαιες αποδόσεις.
Βέβαια, επισημαίνει ότι η ψηφιακή ταυτότητα είναι καθοριστική για να γίνει αυτό εφικτό
Τι διορθώνει το tokenazation;
Η παραδοσιακή αγορά περιουσιακών στοιχείων πάσχει από τρία βασικά προβλήματα: έλλειψη ρευστότητας, υψηλά κόστη συναλλαγών και γεωγραφικούς περιορισμούς. Σκεφτείτε ένα ακίνητο: για να το πουλήσετε, απαιτείται χρόνος, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, τράπεζες. Και συνήθως δεν μπορείτε να πουλήσετε μόνο ένα «κομμάτι» του.
Με το tokenization, το ακίνητο μπορεί να «σπάσει» σε 1.000 ψηφιακές μερίδες. Ένας επενδυτής από την Ιαπωνία μπορεί να αγοράσει το 0,5%, ένας άλλος από την Ελλάδα το 2%, άμεσα, χωρίς να χρειαστεί να ταξιδέψουν ή να περάσουν από περίπλοκες διαδικασίες. Αυτό δημιουργεί μια νέα μορφή ρευστότητας και επιτρέπει σε πολύ περισσότερους ανθρώπους να συμμετάσχουν σε αγορές που μέχρι τώρα ήταν κλειστές.
Ήδη πολλές τράπεζες και οργανισμοί πειραματίζονται με το tokenization ομολόγων. Ένα κρατικό ομόλογο μπορεί να εκδοθεί απευθείας στο blockchain, με τους επενδυτές να το αγοράζουν σε μορφή token. Αυτό μειώνει δραστικά τα κόστη διαμεσολάβησης, ενώ κάνει την έκδοση και την αποπληρωμή σχεδόν αυτόματη.
Στις μετοχές, το tokenization υπόσχεται μια νέα αγορά 24/7, χωρίς τα ωράρια και τους περιορισμούς των παραδοσιακών χρηματιστηρίων. Παράλληλα, διευκολύνει την απόκτηση μικρομεριδίων, κάτι που θα μπορούσε να φέρει επενδυτές με λίγα κεφάλαια σε αγορές που ως τώρα θεωρούνταν προνόμιο θεσμικών.
Ένας ακόμα τομέας που γνωρίζει άνθηση είναι τα συλλεκτικά έργα τέχνης και τα πολιτιστικά αγαθά. Μέσα από το tokenization, ένας πίνακας του Πικάσο ή ένα σπάνιο βιολί μπορεί να ανήκει ταυτόχρονα σε εκατοντάδες μικροεπενδυτές. Παράλληλα, οι δημιουργοί αποκτούν νέες πηγές χρηματοδότησης: ένας μουσικός μπορεί να «tokenize» τα δικαιώματα από τα μελλοντικά του έσοδα, επιτρέποντας στους θαυμαστές να γίνουν κυριολεκτικά συνιδιοκτήτες της καριέρας του.
Πως προβλέπεται το μέλλον με το tokenazation;
Έχουμε μια σειρά από Οφέλη και προκλήσεις
Τα βασικά οφέλη είναι:
- Ρευστότητα – η δυνατότητα διάθεσης μεριδίων σε παγκόσμια αγορά.
- Διαφάνεια – η κατοχύρωση στο blockchain μειώνει τον κίνδυνο απάτης.
- Προσβασιμότητα – μικροεπενδυτές μπορούν να συμμετάσχουν σε αγορές που ήταν απρόσιτες.
- Αυτοματοποίηση – τα smart contracts εκτελούν αυτόματα πληρωμές, μερίσματα, δικαιώματα.
- Νέες Πηγές Εσόδων: Καινοτόμα επιχειρηματικά μοντέλα και αλληλεπίδραση απευθείας με τους πελάτες. Για παράδειγμα μπορεί να υπάρξουν tokens επιβράβευσης (loyalty tokens) με αποκλειστικά προνόμια, χτίζοντας έτσι βαθύτερες σχέσεις με την κοινότητά σας.
Η αγορά των tokenized assets δεν ξέρω αν μπορεί να φτάσει τα 110 Τρις, αλλά σίγουρα μπορεί να φτάσει τα τρισεκατομμύρια δολάρια, μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Δεν είναι μόνο η BlackRock. Ήδη βλέπουμε πειράματα από κολοσσούς όπως η και η JPMorgan, ενώ χώρες όπως η Σιγκαπούρη και η Ελβετία δημιουργούν ειδικά νομικά πλαίσια για να προσελκύσουν αυτού του είδους τις εκδόσεις.
Το πιθανότερο σενάριο είναι ότι το tokenization δεν θα αντικαταστήσει πλήρως τις υπάρχουσες αγορές, αλλά θα λειτουργήσει συμπληρωματικά, ανοίγοντας νέες δυνατότητες χρηματοδότησης και επενδύσεων.
Το tokenization δεν είναι απλώς ένα χάιπ. Είναι μια νέα μορφή ιδιοκτησίας και συναλλαγών.
Αν και οι προκλήσεις είναι υπαρκτές, όπως το νομικό καθεστώς, η δυναμική είναι τέτοια που δύσκολα μπορεί να ανακοπεί. Για τους επενδυτές, τους δημιουργούς, αλλά και τους απλούς πολίτες, ανοίγει ένας νέος κόσμος: οποιαδήποτε μορφή ιδιοκτησίας, μπορεί να χωράει στο κινητό σου — και να είναι διαθέσιμο σε κάθε στιγμή, σε κάθε σημείο του πλανήτη.
Θα έχουμε δηλαδή ψηφιακά δικαιώματα ιδιοκτησίας, προσβάσιμα σε όλους. Οπουδήποτε κι αν ζουν, σε οποιαδήποτε αξία, άμεσα μεταβιβάσιμα, σε πολύ μεγάλο βαθμό χωρίς να μπορεί να τα κατασχέσει καμία κυβέρνηση ή οποιοσδήποτε ισχυρός
Αν αυτό δεν είναι επανάσταση, τι είναι;
