Του Άκη Λιάντζουρα AWGMeta Co Founder
Εισαγωγή
Καθώς οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες παγκοσμίως επενδύουν δισεκατομμύρια στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ), η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα βρίσκονται στο σταυροδρόμι της υιοθέτησης αυτής της τεχνολογίας. Αν και οι προσδοκίες είναι υψηλές, οι πραγματικές επιπτώσεις της ΤΝ στην οικονομία παραμένουν περιορισμένες. Παρά τις φιλόδοξες πολιτικές και τα επενδυτικά σχέδια, η αργή υιοθέτηση, οι τεχνικές προκλήσεις και οι ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια και την ηθική χρήση της ΤΝ αναστέλλουν την πλήρη ανάπτυξή της.
Επενδύσεις και Προσδοκίες
Στην Ευρώπη, η ΤΝ θεωρείται ως ο καταλύτης που θα οδηγήσει στην αύξηση της παραγωγικότητας και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με το στρατηγικό της σχέδιο για την ΤΝ, στοχεύει στην επένδυση άνω των 20 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως στην έρευνα και ανάπτυξη ΤΝ έως το 2030 . Στην Ελλάδα, η «Εθνική Στρατηγική για την Τεχνητή Νοημοσύνη» στοχεύει στην προώθηση της τεχνολογίας αυτής, με έμφαση στις επιχειρήσεις και την εκπαίδευση .
Ωστόσο, η πραγματικότητα διαφέρει σημαντικά από τις προσδοκίες. Σύμφωνα με την Eurostat, μόλις το 8% των επιχειρήσεων στην ΕΕ χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη, με το ποσοστό αυτό να είναι ακόμη χαμηλότερο στην Ελλάδα . Η πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) στη χώρα εξακολουθεί να διστάζει να επενδύσει στην ΤΝ, είτε λόγω κόστους είτε λόγω έλλειψης τεχνογνωσίας .
Η Υιοθέτηση της ΤΝ στην Ελλάδα και την ΕΕ
Η υιοθέτηση της ΤΝ στην Ελλάδα και την ΕΕ προχωρά με αργούς ρυθμούς. Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), μόνο το 6% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα έχει ενσωματώσει τεχνολογίες ΤΝ στις διαδικασίες τους . Αυτή η υστέρηση οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως η έλλειψη ψηφιακής υποδομής, η χαμηλή τεχνογνωσία και οι ανησυχίες για την ασφάλεια των δεδομένων.
Στον δημόσιο τομέα, η ΤΝ χρησιμοποιείται κυρίως σε πιλοτικά προγράμματα, όπως η ψηφιακή διαχείριση εγγράφων και η ανάλυση δεδομένων για τη βελτίωση των υπηρεσιών υγείας. Ωστόσο, σύμφωνα με το Digital Economy and Society Index (DESI) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις όσον αφορά την υιοθέτηση καινοτόμων ψηφιακών τεχνολογιών .
Ανησυχίες και Προκλήσεις
Όπως και στις ΗΠΑ, οι ανησυχίες για την ασφάλεια των δεδομένων και την αμεροληψία των αλγορίθμων παραμένουν σημαντικές στην Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εισαγάγει τον Κανονισμό για την ΤΝ (“AI Act”), ο οποίος επιδιώκει να ρυθμίσει την ανάπτυξη και χρήση της τεχνολογίας αυτής, με στόχο να διασφαλιστεί η προστασία των πολιτών και η αμεροληψία των αλγορίθμων . Παρόλο που αυτή η νομοθεσία είναι απαραίτητη, ορισμένοι ειδικοί ανησυχούν ότι θα μπορούσε να επιβραδύνει την καινοτομία και να μειώσει την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων .
Στην Ελλάδα, οι προκλήσεις είναι παρόμοιες. Η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού στην ΤΝ, η αβεβαιότητα γύρω από την απόδοση των επενδύσεων και οι περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες των επιχειρήσεων αποτελούν τα κύρια εμπόδια για την ανάπτυξη της ΤΝ . Η έλλειψη εμπιστοσύνης στην τεχνολογία, καθώς και οι δυσκολίες στην ενσωμάτωσή της στα επιχειρηματικά μοντέλα, επιδεινώνουν την κατάσταση.
Προοπτικές για το Μέλλον
Παρά τις προκλήσεις, η ΤΝ διαθέτει τεράστιο δυναμικό για την ελληνική και ευρωπαϊκή οικονομία. Με την κατάλληλη υποστήριξη από τις κυβερνήσεις και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, η ΤΝ μπορεί να μετατραπεί σε κινητήρια δύναμη για την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία . Η ΕΕ έχει ήδη ανακοινώσει τη δημιουργία κέντρων αριστείας για την ΤΝ, με στόχο την ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας στον τομέα αυτό .
Στην Ελλάδα, η ανάπτυξη της ΤΝ θα μπορούσε να δώσει νέα ώθηση στην οικονομία, ιδιαίτερα σε τομείς όπως ο τουρισμός, η γεωργία και οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Η αύξηση της επένδυσης σε τεχνολογίες ΤΝ και η προώθηση της ψηφιακής εκπαίδευσης θα είναι κρίσιμες για την επιτυχημένη ενσωμάτωση της ΤΝ στην ελληνική οικονομία .
Συμπέρασμα
Η ΤΝ υπόσχεται πολλά, αλλά για να πραγματοποιήσει τις υποσχέσεις της, απαιτείται μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και στρατηγική κατεύθυνση τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Παρά τις μεγάλες επενδύσεις, η πραγματική της επιρροή στις επιχειρήσεις και την οικονομία παραμένει περιορισμένη. Η Ελλάδα και η ΕΕ βρίσκονται στην αρχή ενός μεγάλου ταξιδιού για την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων της ΤΝ. Το μέλλον της οικονομικής ανάπτυξης ίσως εξαρτάται από την επιτυχημένη υιοθέτηση αυτής της τεχνολογίας, αλλά η διαδρομή προς την ευρεία εφαρμογή της είναι γεμάτη προκλήσεις.
Πηγές:
- European Commission, “Coordinated Plan on Artificial Intelligence,” 2021.
- Eurostat, “Usage of Information and Communication Technologies in Enterprises,” 2023.
- European Investment Bank, “Artificial Intelligence, Robotics, and the Future of European Employment,” 2022.
- Digital Economy and Society Index (DESI), European Commission, 2023.
- “AI Act,” European Union, 2021.
- Greek National Strategy for Artificial Intelligence, 2022.
- “Artificial Intelligence: Realizing the Potential in Europe,” McKinsey & Company, 2023.
