Έχουν περάσει χρόνια από τότε που επισκέφθηκα για τελευταία φορά το κατάστημα της τοπικής μου τράπεζας. Ούτε θυμάμαι από πότε. Σίγουρα δεν θα μπορέσω να σας πω το όνομα του διευθυντή. Αυτό δεν το έμαθα ποτέ. Ο πατέρας μου τον ήξερε, ενώ ο παππούς μου γνώριζε όλους τους υπαλλήλους ονομαστικά.
Ο κόσμος στον οποίο έζησαν έχει αλλάξει, συμπαρασύροντας τις τραπεζικές λειτουργίες. Σταδιακά κυριαρχούν οι αυτοματοποιημένες υπηρεσίες. Οι τράπεζες στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον θα λειτουργούν με ελάχιστους υπαλλήλους. Πολύ λιγότερους από τον ήδη δραστικά μειωμένο αριθμό που λειτουργούν σήμερα, σε σχέση με το σχετικά πρόσφατο παρελθόν.
Αυτό είναι δεδομένο. Ωστόσο το καθοριστικό ερώτημα πλέον αφορά αν οι τραπεζικές υπηρεσίες θα πραγματοποιούνται και χωρίς τράπεζες! Τι θα τις αντικαταστήσει; Οι εξελιγμένες FinTech (εταιρείες χρηματοοικονομικής τεχνολογίας) ή τα πρωτόκολλα ανοικτού κώδικα που είναι βασισμένα στο blockchain (DeFi).
Πώς είναι δυνατόν θα διερωτηθείτε. Οι τράπεζες μας είναι απαραίτητες εδώ και αιώνες. Κάνετε λάθος! Οι τραπεζικές εργασίες μας είναι απαραίτητες. Όπως παλαιότερα δεν χρειαζόμασταν άλογα, ένα μέσο μετακίνησης είχαμε ανάγκη. Για αυτό καταλήξαμε στα αυτοκίνητα, τα τρένα, τα αεροπλάνα. Νομίζετε πως ο τραπεζικός κλάδος είναι τόσο ισχυρός ώστε να μπορεί να εμποδίσει την τεχνολογική πρόοδο;
Τι σημαίνει ο όρος DeFi; Πρόκειται για μια συντομογραφία για την «αποκεντρωμένη χρηματοδότηση» (Decentralized Finance). Μια ομπρέλα χρηματοοικονομικού λογισμικού, που συμπεριλαμβάνει αποκεντρωμένες χρηματοοικονομικές εφαρμογές (DApps) και πρωτόκολλα σε blockchain. Δέχονται και λαμβάνουν δάνεια, διαχειρίζονται ενυπόθηκα χρέη, αναλαμβάνουν υπηρεσίες ασφάλισης, χρηματοδότησης, επενδύσεων. Κι όλα αυτά εκτός επίσημου τραπεζικού συστήματος!
Ο κλάδος των DeFi δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα ψηφιακό αντίγραφο του παραδοσιακού τραπεζικού συστήματος. Τι διαφορετικό έχει; Αντικαθιστά την γραφειοκρατία και τους ανθρώπους του με «έξυπνα συμβόλαια», αφαιρεί τους μεσάζοντες υιοθετώντας την τεχνολογία του blockchain και δεν δεσμεύεται από γεωγραφικά ή διοικητικά σύνορα.
Πως το επιτυγχάνουν; Μέσα από ένα συνδυασμό αποκέντρωσης, κρυπτογραφίας και τεχνητής νοημοσύνης. Μέχρι πρόσφατα οι αλλαγές στον κόσμο επιβαλλόντουσαν μέσω της φυσικής δύναμης. Τώρα η ισχύς μεταφέρεται στον ψηφιακό κόσμο. Το τζίνι της τεχνολογίας απελευθέρωσε νέες καινοτόμες δυνάμεις. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός προς το φθηνότερο, ταχύτερο και ευκολότερο, αποτελεί μια ασταμάτητη τάση.
Πιο παλιά για να μεταφέρουν μηνύματα χρησιμοποιούσαν το περιστέρι ή τον αγγελιοφόρο. Αργότερα, η εξελιγμένη μέθοδος επικοινωνίας μεγάλων αποστάσεων ήταν το ταχυδρομείο. Ωστόσο η αποστολή μιας επιστολής μπορούσε να διαρκέσει ημέρες, εβδομάδες, ακόμη και μήνες. Χωρίς καμία εγγύηση ότι θα φτάσει στον προορισμό της ή να υπάρχει η δυνατότητα απάντησης. Ο Καποδίστριας πληροφορήθηκε τον θάνατο του πατέρα του με το ταχυδρομείο της εποχής 7 μήνες μετά την κηδεία.
Πριν την ευρεία διάδοση του Internet δεν γνώριζαν οι άνθρωποι πόσο αργός και αναποτελεσματικός ήταν ο παλιός τρόπος επικοινωνίας. Το θεωρούσαν φυσιολογικό. Ωστόσο οι σημερινοί νέοι είναι ανυπόμονοι. Πως να μην είναι άλλωστε; Δεν έχουν γνωρίζει τον κόσμο όπου τα μηνύματα αποστέλλονται και λαμβάνονται αμέσως. Οπουδήποτε και οποτεδήποτε θελήσουν.
Ακόμα και σήμερα απαιτούνται ημέρες για να στείλεις ένα απλό έμβασμα στο εξωτερικό. Πως στο καλό συμβαίνει αυτή η καθυστέρηση; Δεν φεύγει κάποιος με μια βαλίτσα χαρτονομίσματα για να τα μεταφέρει σε άλλο τραπεζικό κατάστημα. Ένα ηλεκτρονικό μήνυμα σαν e-mail στέλνεται.
Το τραπεζικό σύστημα δυσκολεύεται να μας δώσει μια πειστική απάντηση στο γιατί έχει παραμείνει στην εποχή του αλόγου και του περιστεριού. Πως να εξηγήσουν ότι απαρχαιωμένοι κανονισμοί και συστήματα επιβραδύνουν την πρόοδο;
Έρχονται ακόμα πιο δύσκολες εποχές για τα παραδοσιακά τραπεζικά ιδρύματα, καθώς θα εκτεθούν σε πραγματικό ανταγωνισμό. Παγκόσμιο. Όχι μεταξύ της χώρας τους, στο καρτέλ που τόσο βολικά δημιούργησαν με την αρωγή του κράτους. Πλέον απέναντι τους βρίσκονται τεχνολογικά εξελιγμένες, ευέλικτες και φιλόδοξες οντότητες.
Οντότητες οι οποίες δεν ξεχωρίζουν αν ο υποψήφιος πελάτης τους βρίσκεται στην Ελλάδα ή την Νέα Ζηλανδία. Που θα μπορούν να προσφέρουν υψηλότερο επιτόκιο στους καταθέτες και χαμηλότερα επιτόκια στους δανειολήπτες, έχοντας εξαλείψει το κόστος μέσα από αυτοματοποιημένες διαδικασίες και σχεδόν μηδενικά λειτουργικά έξοδα.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην καθημερινή εφημερίδα 1Voice προχθές.
